Informatie

Witlof produceren in ‘stilte’

Witlof telen zonder bijgeluiden

 

Het werk rond de witlofproductie bij Gert-Jan van Raaij is niet anders dan in elke ander trekkerij. Bijzonder is wel dat het opzetten van de wortels en de oogst in één ruimte gebeuren, en dat het bedrijfslawaai (desondanks) tot een minimum beperkt blijft: omdat de heftruck is verbannen en robots geluidloos zijn.

 

Zo beperkt behuisd als het bedrijf van Gert-Jan van Raaij tot vorig jaar was in Nijmegen, zo veel ruimte is er nu voor de trek van witlof en de verwerking van sperziebonen voor de industrie. Het nieuwe bedrijf in Haps, zo’n 25 kilometer verderop, beslaat in totaal zo’n 5.000 vierkante meter aan bebouwde oppervlakte. Dat is inclusief de opslag van de machines en werktuigen voor de teelt van de sperziebonen, aardappelen, gerst en erwten.“ Je kunt stellen dat het op de groei is gebouwd” aldus Van Raaij over het opvallend gelijnde gebouw.

De arbeidsaanpak bij de witlofproductie werd eveneens herzien, gebaseerd op de volgende uitgangspunten: (1) geen heftrucks meer in de buurt van het personeel, (3) geen (storingsgevoelige) draaischijven om bakken te draaien en (3,) al het werk geconcentreerd in één hal: dus het opzetten van de wortels en de oogst en verwerking van het lof niet meer in aparte ruimten. “Dat wilde ik perse niet meer. Alle productiehandelingen in een ruimte werkt prettiger, met name voor de wortelinzetters. Men vindt het inzetten geen vervelend werk meer, en zelf vind ik dat ook. Een tweede voordeel is het groetere overzicht: je ziet in een oogopslag wat er gebeurt.”

 

Robots doen het ‘moeilijke’ werk

Het heftruckwerk is beperkt tot de trekcellen, tot de corridor tussen de trekcellen en de centrale werkruimte en tot de ruimte waar de kistenkantelaar staat voor de aanvoer van op te zetten wortels. Hier worden ook de trekbakken na  elke trekronde gewassen. In alle genoemde ruimten komt –uitgezonderd de heftruckchauffeur- geen personeel.

Om al die eisen ingevuld te krijgen, moest het interne transport radicaal anders, met rechttoe-rechtaan transportbanden voor de trekbakken, plus twee robots voor het de manipulatie en het verplaatsen van de bakken: de ene robot zet volle trekbakken lof klaar aan het begin van de oogstlijn en werkt mee aan de afvoer van de bakken met net opgezette wortels, de andere robot ontfermt zich over de vuile en lege trekbakken.

 

Aanpakken en verplaatsen

Hoe werkt het? De trekbakken met oogstbaar lof worden in stapels van vier stuks uit de trekcel gehaald en –met een heftruck dus- in de corridor op een transportband geplaatst. Die band loopt, via een sluis, door tot vlak voor de oogstlijn. Hebben de oogsters een volle trekbak nodig, dan komt de robot in actie: het apparaat pakt de bovenste bak van de stapel, en houdt deze scheef om het water eruit te laten lopen. Vervolgens wordt de bak klaar gezet voor de oogsters. De leeg-geoogste trekbak gaat op een transportband naar de wasruimte.

De robot is daarnaast belast met het aanpakken van de bakken met nieuwe wortels. De bakken worden vervolgens in de sluis op een band gezet,  voor afvoer naar de corridor en plaatsing in de trekcel.

 

Wassen en organiseren

Het opzetten van de wortels gebeurt op een bordes aan de zijkant van de werkruimte. De wortels komen vanaf de kistenkantelaar in de ruimte ernaast.

Hier staat ook de wasrobot, die ook zorgt voor de aan- en afvoer van de gereinigde kisten. Komt een vuile kist ‘binnen’, dan neemt de robot de kist aan, plaatst die op een rek, en haalt het verenkelingsrek uit de kist. Vervolgens worden de bak en het rek afzonderlijk door gereinigd, waarna het rek weer terug in de bak wordt geplaatst. Wat er daarna met een schone bak gebeurt, is afhankelijk van de situatie: is men aan het wortels opzetten, en heeft men daar een nieuwe bak nodig, dan krijgt dat voorrang en zet de robot de juist gereinigde bak op een bandje, richting het opzetbordes. Anders wordt de bak in een tweede sluis gezet, voor afvoer naar de corridor. De kisten blijven hier in voorraad staan, totdat een exemplaar nodig is. Is dat het geval, dan zorgt de robot ook daar weer voor.